Zasady FIS
- Zasady FIS
- Pełny tekst dziesięciu zasad FIS
- Preambuła
- Zasada FIS nr 1: Wzgląd na innych narciarzy i snowboardzistów
- Zasada FIS nr 2: Kontrola prędkości i stylu jazdy
- Zasada FIS nr 3: Wybór toru jazdy
- Zasada FIS nr 4: Wyprzedzanie
- Zasada FIS nr 5: Wjazd, ruszanie i jazda w górę stoku
- Zasada FIS nr 6: Zatrzymywanie się
- Zasada FIS nr 7: Wchodzenie i schodzenie
- Zasada FIS nr 8: Przestrzeganie znaków
- Zasada FIS nr 9: Udzielanie pomocy
- Zasada FIS nr 10: Obowiązek legitymowania się
- Międzynarodowe znaczenie zasad FIS
- Szczegółowe informacje na temat zasad FIS
- Korzyści z pomocy prawnej
- Często zadawane pytania – FAQ
Zasady FIS
Zasady FIS (Fédération Internationale de Ski) to międzynarodowo uznany kodeks postępowania dla narciarzy i snowboardzistów. Składają się z dziesięciu wiążących wytycznych, które mają zapewnić ostrożność, bezpieczeństwo i odpowiedzialność na stokach narciarskich. Regulują one, jak dostosować prędkość, wybrać tor jazdy, wyprzedzać lub reagować po upadku. Chociaż nie stanowią one prawa w ścisłym tego słowa znaczeniu, są traktowane jako kryterium oceny należytej staranności, a tym samym w kwestiach odpowiedzialności cywilnej i karnej.
Zasady FIS to dziesięć międzynarodowych przepisów postępowania, które zapewniają bezpieczeństwo i ostrożność na stokach narciarskich.
Zasady FIS nie są – w przeciwieństwie np. do kodeksu drogowego – prawem ani przepisami zwyczajowymi. Zasadom FIS i projektowi regulaminu stoków POE przysługuje jednak znacząca rola w prawnej ocenie wypadków narciarskich i snowboardowych jako fachowym zestawieniom obowiązków staranności, które należy przestrzegać podczas uprawiania narciarstwa alpejskiego w celu ochrony wszystkich uczestników.
Znajomość zasad FIS należy zakładać u każdego użytkownika stoków. Nieostrożne zachowanie użytkownika stoku nie może być usprawiedliwione nieznajomością przepisów. Jako narciarz można zasadniczo ufać, że inni użytkownicy stoków przestrzegają przepisów stokowych.
Sądy regularnie stosują zasady FIS oraz projekt regulaminu stoków POE jako kryterium oceny przy wypadkach narciarskich i wypadkach snowboardowych. Kto nie przestrzega zasad FIS i tym samym powoduje wypadek ze szkodami materialnymi lub obrażeniami ciała, w wielu przypadkach popełnia przestępstwo i z dużym prawdopodobieństwem będzie zobowiązany do odszkodowania.
Peter HarlanderHarlander & Partner Rechtsanwälte „Wer die FIS-Regeln missachtet, verletzt nicht nur sportliche Fairness, sondern riskiert auch erhebliche haftungsrechtliche Konsequenzen.“
Pełny tekst dziesięciu zasad FIS
Preambuła
Narciarstwo i snowboarding, jak wszystkie dyscypliny sportowe, niosą ze sobą ryzyko. Zasady FIS jako miernik sportowego zachowania ostrożnego i odpowiedzialnego narciarza i snowboardzisty mają na celu zapobieganie wypadkom na stokach narciarskich i snowboardowych. Zasady FIS obowiązują wszystkich narciarzy i snowboardzistów. Każdy narciarz i snowboardzista jest zobowiązany je znać i przestrzegać. Kto naruszając przepisy spowoduje wypadek, może ponosić odpowiedzialność cywilną i karną za skutki.
Zasada FIS nr 1: Wzgląd na innych narciarzy i snowboardzistów
Każdy narciarz i snowboardzista musi zachowywać się tak, aby nie narażać ani nie szkodzić innym.
Narciarze i snowboardziści odpowiadają nie tylko za swoje błędne zachowanie, ale także za skutki wadliwego wyposażenia. Dotyczy to również użytkowników nowo opracowanych sprzętów sportowych.
W narciarstwie obowiązuje zasada zakazu narażania na niebezpieczeństwo. Zgodnie z tą zasadą każdy narciarz musi zachowywać się tak, aby nie narażać ani nie szkodzić innym. Szczególną ostrożność należy zachować w tzw. neuralgicznych obszarach stoków (np. obszar ruchu dwukierunkowego).
Zasada FIS nr 2: Kontrola prędkości i stylu jazdy
Każdy narciarz i snowboardzista musi jeździć na widoczność. Musi dostosować swoją prędkość i styl jazdy do swoich umiejętności oraz warunków terenowych, śniegowych i pogodowych, a także do natężenia ruchu.
Kolizje są często skutkiem zbyt dużej prędkości, niekontrolowanego stylu jazdy lub braku obserwacji. Narciarze i snowboardziści muszą być w stanie zatrzymać się lub ustąpić w zasięgu swojej widoczności. W miejscach nieprzejrzystych lub intensywnie uczęszczanych należy jeździć powoli, szczególnie na krawędziach, na końcu stoków oraz w obszarze wyciągów i kolejek linowych.
Zarówno nakaz jazdy na widoczność, jak i nakaz jazdy kontrolowanej stanowią elementarne zasady wszystkich dyscyplin sportowych, które odbywają się w ruchu. Przy wyborze prędkości należy uwzględniać przede wszystkim takie czynniki jak umiejętności jazdy, teren, warunki stoku oraz częstotliwość korzystania ze stoku. Narciarz musi w każdym przypadku jeździć w sposób kontrolowany i obserwować teren tak dokładnie, aby w przypadku zagrożenia kolizją mógł albo w porę ustąpić przeszkodzie, albo zatrzymać się przed nią.
Zasada FIS nr 3: Wybór toru jazdy
Narciarz i snowboardzista nadjeżdżający z tyłu musi wybrać swój tor jazdy tak, aby nie narażać narciarzy i snowboardzistów jadących przed nim.
Narciarstwo i snowboarding to sporty swobodnego ruchu, gdzie każdy może jeździć według własnego uznania, o ile przestrzega przepisów, szanuje przestrzeń innych i uwzględnia swoje umiejętności oraz aktualną sytuację. Pierwszeństwo ma narciarz lub snowboardzista jadący z przodu. Kto jedzie za kimś innym, musi zachować wystarczającą odległość, aby dać jadącemu z przodu wystarczająco dużo miejsca na wszystkie jego ruchy.
Zasadniczo obowiązuje, że narciarz jadący z przodu w ogólnym kierunku jazdy ma pierwszeństwo przed nadjeżdżającym z tyłu narciarzem. Przedni narciarz zasadniczo nie musi również orientować się w kierunku tyłu/góry, nawet jeśli zjeżdża szerokimi łukami i przy tym może przecinać linię jazdy ewentualnie nadjeżdżającego z większą prędkością narciarza.
Zasada FIS nr 4: Wyprzedzanie
Wyprzedzać można z góry lub z dołu, z prawej lub z lewej strony, ale zawsze tylko z odległością, która pozostawia wyprzedzanemu narciarzowi lub snowboardziście wystarczająco dużo miejsca na wszystkie jego ruchy.
Obowiązek wyprzedzającego narciarza lub snowboardzisty pozostaje przez cały manewr wyprzedzania, aby wyprzedzany narciarz lub snowboardzista nie wpadł w trudności. Dotyczy to również mijania stojącego narciarza lub snowboardzisty.
Zarówno przy wyprzedzaniu, jak i przy mijaniu oraz jeździe obok siebie obowiązuje zachowanie wystarczającej odległości bezpieczeństwa od drugiego narciarza. Konkretny wymiar wymaganej odległości bezpieczeństwa zależy od warunków stoku, warunków widoczności, częstotliwości korzystania ze stoku oraz umiejętności jazdy i prędkości zaangażowanych narciarzy. Z reguły wystarczająca jest odległość 2 do 3 metrów.
Zasada FIS nr 5: Wjazd, ruszanie i jazda w górę stoku
Każdy narciarz i snowboardzista, który chce wjechać na zjazd, ruszyć po zatrzymaniu lub wykonywać skręty w górę stoku lub jechać w górę, musi upewnić się patrząc w górę i w dół, że może to zrobić bez niebezpieczeństwa dla siebie i innych.
Doświadczenie pokazuje, że wjazd na stok i ponowne ruszanie po zatrzymaniu czasami prowadzą do wypadków. Dlatego bezwzględnie konieczne jest, aby narciarz lub snowboardzista, który rusza, włączył się harmonijnie i bez niebezpieczeństwa dla siebie i innych w ogólny przepływ ruchu na zjeździe. Gdy już się porusza – choćby powoli – ma ponownie pierwszeństwo przed szybszymi i nadjeżdżającymi z tyłu lub z góry narciarzami i snowboardzistami zgodnie z zasadą 3.
Rozwój nart carvingowych i snowboardów pozwala ich użytkownikom wykonywać skręty i zakręty również w górę stoku. Poruszają się tym samym przeciwnie do ogólnie płynącego w dół ruchu i są odpowiednio zobowiązani do upewnienia się w porę również patrząc w górę, że mogą to robić bez niebezpieczeństwa dla siebie i innych.
Narciarze wjeżdżający na stok lub ruszający z miejsca mają drugorzędne pierwszeństwo wobec narciarzy już będących w ruchu. Są zobowiązani do sprawdzenia niebezpieczeństwa patrząc w górę.
Po upływie około 4 sekund od wjazdu lub ruszenia obowiązuje ponownie zasada pierwszeństwa zgodnie z zasadą FIS 3.
Należy zwrócić uwagę, że narciarz, który wjeżdża nie z wolnej przestrzeni narciarskiej, lecz ze stoku na skrzyżowanie stoków lub połączenie stoków, nie podlega zastosowaniu zasady FIS 5 i tym samym zasadniczo nie znajduje się w drugorzędnym pierwszeństwie.
Zasada FIS nr 6: Zatrzymywanie się
Każdy narciarz i snowboardzista musi unikać przebywania bez potrzeby w wąskich lub nieprzejrzystych miejscach zjazdu. Upadły narciarz lub snowboardzista musi jak najszybciej opuścić takie miejsce.
Z wyjątkiem szerokich stoków narciarz i snowboardzista powinien zatrzymywać się i stać tylko na brzegu stoku. Miejsca wąskie i nieprzejrzyste odcinki należy całkowicie pozostawić wolne.
Zasada FIS nr 7: Wchodzenie i schodzenie
Narciarz lub snowboardzista, który wchodzi w górę lub schodzi pieszo, musi korzystać z brzegu zjazdu.
Ruchy przeciwne do ogólnego przepływu ruchu stanowią dla narciarzy i snowboardzistów nieoczekiwane przeszkody. Ślady stóp uszkadzają stok i mogą tym samym narażać narciarzy i snowboardzistów na niebezpieczeństwo.
Dla narciarzy turowych zasada wchodzenia obowiązuje tylko w ograniczonym zakresie.
Zasada FIS nr 8: Przestrzeganie znaków
Każdy narciarz i snowboardzista musi przestrzegać oznakowania i sygnalizacji.
Stoki są oznaczane według stopnia trudności kolorem czarnym, czerwonym, niebieskim lub zielonym. Narciarze i snowboardziści mogą swobodnie wybierać stoki odpowiadające ich życzeniom. Stoki są oznaczane tablicami informacyjnymi, ostrzegawczymi i zakazowymi. Jeśli stok jest oznaczony jako zamknięty lub niedostępny, należy to bezwzględnie przestrzegać, podobnie jak ostrzeżenia o niebezpieczeństwach. Narciarze i snowboardziści powinni być świadomi, że te środki ostrożności są podejmowane w ich interesie.
Zasada FIS nr 9: Udzielanie pomocy
W przypadku wypadków każdy narciarz i snowboardzista jest zobowiązany do udzielenia pomocy.
Udzielanie pomocy jest, niezależnie od prawnego obowiązku, nakazem sportowej uczciwości. Oznacza to pierwszą pomoc, powiadomienie służb ratunkowych i zabezpieczenie miejsca wypadku. FIS oczekuje, że ucieczka z miejsca wypadku będzie karana tak samo jak w ruchu drogowym, również w tych krajach, gdzie takie zachowanie nie jest jeszcze ścigane karnie.
Zasada FIS nr 10: Obowiązek legitymowania się
Każdy narciarz i snowboardzista, czy to świadek czy uczestnik, czy odpowiedzialny czy nie, musi w przypadku wypadku podać swoje dane osobowe.
Wybierz preferowany termin:Bezpłatna pierwsza konsultacjaMiędzynarodowe znaczenie zasad FIS
Zasady FIS są uznawane na całym świecie za standard należytej staranności w sportach zimowych. Mają one znaczenie prawne również poza Austrią:
- Niemcy: Orzecznictwo regularnie stosuje zasady FIS jako kryterium. Są one traktowane podobnie do przepisów ruchu drogowego, zwłaszcza w przypadku kolizji najazdowych.
- Szwajcaria: Chociaż nie są uregulowane prawnie, zasady są mocno zakorzenione w praktyce sądowej.
- Włochy (Południowy Tyrol): Tutaj zasady FIS zostały w dużej mierze przyjęte i zabezpieczone prawnie przez prawo krajowe.
- Francja: Częściowo zasady stają się wiążące nawet na mocy rozporządzeń gminnych.
- Hiszpania: Również hiszpańskie sądy traktują zasady FIS jako wytyczne dla ogólnej należytej staranności.
Międzynarodowe uznanie zapewnia pewność prawną w transgranicznych sportach zimowych – również w ramach rozporządzenia Rzym II, które określa prawo właściwe w międzynarodowych sprawach odszkodowawczych.
Szczegółowe informacje na temat zasad FIS
Dowód ze świadków ma wielkie znaczenie dla cywilnej i karnej oceny wypadku. Każdy odpowiedzialny narciarz i snowboardzista musi zatem wypełnić swój obywatelski i moralny obowiązek, stawiając się jako świadek. Również raporty służb ratunkowych i policji oraz zdjęcia służą do oceny kwestii odpowiedzialności.
Zasady FIS to nie tylko ogólne zalecenia dotyczące zachowania sportowego, ale mają bardzo konkretną relewancję prawną. Są one regularnie wykorzystywane przez sądy jako kryterium do ustalenia, czy narciarz lub snowboardzista działał z naruszeniem należytej staranności.
Sebastian RiedlmairHarlander & Partner Rechtsanwälte „Die Gerichte werten die FIS-Regeln regelmäßig wie eine verbindliche Richtschnur. Sie entscheiden im Kern darüber, ob ein Verhalten als sorgfaltswidrig einzustufen ist.“
Typowe scenariusze wypadków
- Kolizje najazdowe: Zgodnie ze stałym orzecznictwem OGH, istnieje domniemanie winy jadącego z tyłu, jeśli uderzy on w jadącego z przodu. W takim przypadku zazwyczaj przyjmuje się naruszenie zasady FIS nr 3 („Wybór toru jazdy”).
- Wjazd na stok: W przypadku wypadków na skrzyżowaniach lub po ponownym ruszeniu, osoba wjeżdżająca na stok ma szczególnie wysoki obowiązek należytej staranności zgodnie z zasadą FIS nr 5.
- Kolizje na skrzyżowaniach: W tym przypadku obowiązuje zwiększony obowiązek zmniejszenia prędkości. Kto jedzie szybko pomimo nieprzejrzystej sytuacji, narusza zasadę FIS nr 2.
- Upadki w miejscach o ograniczonej widoczności: Jeśli osoba, która upadła, pozostaje leżeć na środku wzniesienia lub zwężenia, stanowi to wyraźne naruszenie zasady FIS nr 6.
Rozkład odpowiedzialności
- Wyłączna wina: W przypadku jednoznacznego naruszenia zasad, sprawca wypadku ponosi pełną odpowiedzialność.
- Współwina: W przypadku obustronnych naruszeń (np. wyprzedzanie bez zachowania odstępu vs. niekontrolowane skręcanie) dochodzi do podziału odpowiedzialności.
- Dzieci i początkujący: Również początkujący muszą przestrzegać zasad FIS. Jednakże orzecznictwo uwzględnia wiek i umiejętności przy przypisywaniu winy.
Ciężar dowodu i świadkowie
- Zgodnie z § 1298 ABGB, poszkodowany musi najpierw udowodnić, że powstała szkoda i że jest ona wynikiem zachowania przeciwnika. Jeśli ustalono przyczynę, na sprawcy spoczywa ciężar dowodu, że nie ponosi winy.
- Zasada FIS nr 10 („Obowiązek identyfikacji”) służy tutaj jako zabezpieczenie dowodów: Kto oddala się z miejsca wypadku, utrudnia rekonstrukcję i ryzykuje dodatkowe konsekwencje karne.
- Zeznania świadków, zdjęcia lub raporty policyjne są często decydujące dla udowodnienia przestrzegania lub naruszenia zasad.
Korzyści z pomocy prawnej
Zasady FIS, choć nie są prawem, stanowią istotne kryterium odpowiedzialności w wypadkach narciarskich i snowboardowych. Ich przestrzeganie jest zakładane przez sądy, a ich naruszenie może prowadzić do odpowiedzialności karnej oraz do obowiązku odszkodowawczego.
Dzięki wsparciu prawnika zyskują Państwo:
- Egzekwowaniu roszczeń odszkodowawczych, jeśli zostali Państwo poszkodowani w wypadku narciarskim lub snowboardowym.
- Obronie przed nieuzasadnionymi roszczeniami, jeśli zarzuca się Państwu niewłaściwe zachowanie.
- Dogłębnej analizie konkretnego scenariusza wypadku z uwzględnieniem zasad FIS, orzecznictwa OGH i rozporządzenia Rzym II.
- Skutecznej reprezentacji procesowej wobec ubezpieczycieli i sądów, aby skutecznie egzekwować Państwa prawa.
Peter HarlanderHarlander & Partner Rechtsanwälte „Das Haftungsrisiko ist im Wintersport ohne anwaltliche Vertretung kaum zu überblicken, da neben den FIS-Regeln auch ABGB und OGH-Judikatur maßgeblich sind.“