Hukuki Yanılgı

Hukuki Yanılgı

Ceza Kanunu’nun 9. maddesi hukuki yanılgıyı ele alır. Hukuki yanılgı, bir kişinin bilinçli olarak hareket ettiği ancak davranışının yasal olduğuna inandığı durumlarda ortaya çıkar. Yani gerçekler hakkında değil, hukuki değerlendirme konusunda yanılır. Ceza hukukunda temel ilke şudur: “Bilmemek mazeret değildir.” Sadece kaçınılmaz bir yanılgı söz konusu olduğunda cezadan muafiyet sağlanabilir.

Hukuki yanılgı şu anlama gelir: Yasak olan bir şeyin izin verildiğini sanmak.

Hukuki Yanılgı

Hukuki yanılgı, hukuki durumun yanlış değerlendirilmesini ifade eder. Bir eylemde bulunan ve bu eylemin suç teşkil etmesine rağmen yasal olduğunu düşünen kişi, otomatik olarak mazur görülen bir yanılgıya dayanamaz.

Hukuki Yanılgının Temel İlkesi

Temel ilke şudur: Bilmemek otomatik olarak cezadan korumaz. Hukuki yanılgı, sadece ilgili kişi için kaçınılmaz olduğunda mazeret teşkil eder. Yasağın açıkça anlaşılabilir olduğu veya hukuki durum hakkında bilgi edinme yükümlülüğünün bulunduğu durumlarda, eylem cezai sorumluluğu ortadan kaldırmaz.

Doğrudan ve Dolaylı Yasak Yanılgısı

Doğrudan yasak yanılgısı, failin eyleminin tamamen yasal olduğuna inandığı durumda ortaya çıkar. Yanılgı, bir yasağın temel varlığına ilişkindir.
Örnek: Bir kişinin, kanunun açıkça öngördüğü bir ödeme yükümlülüğünün olmadığını düşünmesi.

Dolaylı yasak yanılgısı, failin eyleminin yasak olduğunu bildiği ancak bir hukuka uygunluk veya mazeret sebebinin kendisini koruduğuna inandığı durumda ortaya çıkar.
Örnek: Objektif olarak meşru müdafaa durumu olmadığı halde, bir kişinin meşru müdafaa halinde olduğunu varsayması.

Kusur ve Mazeret

Hukuki yanılgı, sadece kusurlu olmadığı durumlarda mazeret teşkil eder. Özellikle şu durumlarda kusurluluk söz konusudur:

• hukuka aykırılığın herkes tarafından kolayca anlaşılabilir olması,
• veya failin mesleki ya da diğer yükümlülüklerine rağmen hukuki durum hakkında bilgi edinmemesi.

Başka bir deyişle: Mazur görülebilir bilgisizlik sadece özenli bir kişinin de aynı yanılgıya düşebileceği durumlarda söz konusu olur.

Pratik önemi

Hukuki yanılgı, sanıkların suçun varlığını fark etmediklerini iddia ettikleri birçok ceza davasında rol oynar. Uygulamada özellikle şu durumlar önemlidir:

• Günlük yanılgılar: Küçük yasal yasakların bilinmemesi nadiren mazeret teşkil eder, çünkü herkes bilgi edinebilir.
• Mesleki yükümlülükler: Doktorlar, işletmeciler, memurlar veya diğer meslek grupları hukuki bilgi konusunda daha yüksek bir yükümlülüğe sahiptir.
• Hukuka uygunluk yanılgıları: Objektif olarak doğru olmadığı halde meşru müdafaa, kendi hakkını koruma veya rıza ile hareket ettiğini düşünenler.

Sadece kaçınılmaz yanılgılar cezasızlık sağlar, aksi halde cezai sorumluluk devam eder.

Avukatlık Desteğiyle Avantajlarınız

Bir ceza davası, ilgili kişiler için önemli bir yüktür. Başlangıçtan itibaren ciddi sonuçlar tehdit eder – ev araması veya tutuklama gibi zorlayıcı önlemlerden, adli sicil kayıtlarına ve hapis veya para cezalarına kadar. İlk aşamadaki hatalar, örneğin düşüncesizce yapılan ifadeler veya eksik kanıt toplama, daha sonra genellikle düzeltilemez. Tazminat talepleri veya dava masrafları gibi ekonomik riskler de büyük önem taşıyabilir.

Uzmanlaşmış bir ceza savunması, haklarınızın en başından itibaren korunmasını sağlar. Polis ve savcılıkla ilişkilerde güvenlik sağlar, kendi kendini suçlamaya karşı korur ve net bir savunma stratejisi için temel oluşturur.

Hukuk büromuz:

• suç iddiasının hukuken ne ölçüde geçerli olduğunu inceler,
• soruşturma ve duruşma süreçlerinde size eşlik eder,
• hukuki açıdan güvenli başvurular, beyanlar ve usul adımları sağlar,
• medeni hukuk taleplerinin reddedilmesi veya düzenlenmesinde destek olur,
• mahkeme, savcılık ve mağdurlar karşısında haklarınızı ve çıkarlarınızı korur.

Peter Harlander
Harlander & Partner Rechtsanwälte „Machen Sie keine inhaltlichen Aussagen ohne vorherige Rücksprache mit Ihrer Verteidigung. Sie haben jederzeit das Recht zu schweigen und eine Anwältin oder einen Anwalt beizuziehen. Dieses Recht gilt bereits bei der ersten polizeilichen Kontaktaufnahme. Erst nach Akteneinsicht lässt sich klären, ob und welche Einlassung sinnvoll ist.“

Sıkça Sorulan Sorular – SSS