Ceset
Ceset
Avusturya’da ceset, hakim görüşe göre ne eşya ne de kişi olarak nitelendirilir. Bunun yerine, ceset belirli bir ölen kişinin bedeni olarak açıkça tanımlanabildiği sürece “devam eden kişilik” olarak görülür. Yani ölen kişinin kişilik hakkı ölümünden sonra da devam eder.
Bu özel yasal sınıflandırma, cesedin artık yaşayan bir kişi olarak kabul edilmediğini, ancak yine de saygın ve korunan bir statüye sahip olduğunu gösterir.
Avusturya yasa koyucusu, cesedin yasal olarak nasıl sınıflandırılacağına dair bir düzenleme yapmamıştır.
Otopsi
Otopsi (ayrıca diseksiyon olarak da adlandırılır), ölüm nedenini belirlemek için ölen bir kişinin tıbbi incelemesidir. Çeşitli nedenlerle yapılabilir:
- Klinik otopsi: Yakınların onayı ile yapılır, genellikle tıbbi soruları açıklığa kavuşturmak veya hastanede kalite güvencesi için yapılır.
- Adli otopsi: Doğal olmayan bir ölüm veya yabancı müdahale şüphesi olduğunda yetkililer (savcılık veya mahkeme) tarafından emredilir.
Otopsiler yalnızca patoloji veya adli tıp konusunda özel eğitim almış uzman doktorlar tarafından yapılabilir. Bu sırada cesetle saygılı bir şekilde ilgilenilmesine dikkat edilmelidir.
Organ nakli
Ölen kişilerden organ nakli Avusturya’da Organ Nakli Yasası ile düzenlenmiştir.
Organ Nakli Yasası’na göre, ölen kişilerden belirli organları almak, bunların nakli yoluyla başka bir insanın hayatını kurtarmak veya sağlığını yeniden kazandırmak için izin verilir.
Organ nakli yetkisi
Organ alımı yalnızca kar amacı gütmeyen hastanelerde yapılabilir ve bu hastaneler ayrıca kamu yararına yönelik diğer önemli gereklilikleri de karşılamalıdır.
Organ alımından önce, bağımsız meslek icrasına yetkili bir doktor ölümün gerçekleştiğini tespit etmelidir. Bu doktor bağımsız olmalıdır. Yani ne organ alımını ne de nakli gerçekleştirmemelidir. Ayrıca bu doktor, nakil için gerekli müdahalelere hiçbir şekilde dahil olmamalı veya bunlardan etkilenmemelidir.
Organların değerlendirilmesi ve seçimi tıp biliminin güncel durumuna uygun olarak yapılmalıdır. Organ alımı, cesedin saygınlığını zedeleyecek bir şekilde bozulmasına neden olmamalıdır.
Organ nakline itiraz
Eğer doktorlara, ölen kişinin veya yasal temsilcisinin ölümden önce organ bağışını açıkça reddettiğini gösteren bir itiraz sunulmuşsa, organ alımı yasaktır.
Organ nakline itiraz, İtiraz Kaydı‘na giriş yapılarak da gerçekleştirilebilir. Bunun için Organ Bağışı – İtiraz/Değişiklik/Silme formunun doldurulup İtiraz Kaydı’na gönderilmesi gerekmektedir. Hastaneler ve doktorlar, organ alımından önce İtiraz Kaydı’nı kontrol etmekle yükümlüdür.
Vücut bağışı
Avusturya’da vücut bağışı, Yüksek Mahkeme içtihadına göre yasal olarak mümkündür. Her insan, genel kişilik hakları kapsamında, kendi cesedi üzerinde hem vasiyetname yoluyla hem de sözleşme yoluyla serbestçe tasarrufta bulunabilir.
Bu nedenle, yasal olarak uygundur, kişinin kendi vücudunu tıp bilimine bağışlaması. Ancak bu hak kişiye özeldir. Bu, vücut bağışı kararının kişinin hayattayken kendisi tarafından alınması gerektiği anlamına gelir. Akrabalar, mirasçılar veya yasal temsilciler bu kararı alamaz.
Avusturya’da vücut bağışı aşağıdaki tıp üniversitelerine yapılabilir:
- Viyana Tıp Üniversitesi
- Viyana Sigmund Freud Özel Üniversitesi
- Graz Tıp Üniversitesi
- Innsbruck Tıp Üniversitesi
- Paracelsus Tıp Üniversitesi
Ölüm ile ilgili belgeler
Ölüm raporu
Ölüm vakası derhal bir doktora bildirilmelidir. Genellikle belediye doktoru, ölüm muayenesi yapan doktor olarak bu görevi üstlenir.
Ölüm muayenesinden önce
Ölüm muayenesi yapılana kadar vefat eden kişi üzerinde hiçbir değişiklik yapılmamalıdır. Özellikle pozisyon değiştirme, yıkama veya kıyafet değiştirme yasaktır.
Yetki ve yasal dayanaklar
Ölüm vakalarında sorumluluk temel olarak belediyelere aittir. Bunun için yasal düzenlemeler ilgili eyalet yasalarında belirlenmiştir ve bu durum eyaletlerde farklı prosedür ve sürelere yol açabilir. Ayrıntılı bilgiyi belediyenizden veya bir cenaze şirketinden alabilirsiniz.
Tıbbi tedavi belgesi
Ölüm nedenini belirlemek için ölüm muayenesi yapan doktor, vefat eden kişinin tedavi gördüğü doktor tarafından düzenlenen bir tıbbi tedavi belgesine ihtiyaç duyar. Tedavi eden doktora ulaşılamıyorsa, aile üyeleri gerekli belgeleri sonradan sunabilir.
Belgelerin düzenlenmesi
Ölüm muayenesi tamamlandıktan ve vefat eden kişi serbest bırakıldıktan sonra, ölüm muayenesi yapan doktor aşağıdaki belgeleri düzenler:
- Ölüm bildirimi (ölüm belgesi dahil)
- Cenaze nakil belgesi
Ölüm nedeni kesin olarak belirlenemezse, vefat eden kişi daha ileri inceleme için adli tıp kurumuna veya bir hastaneye nakledilir. Bu durumda “Ölüm bildirimi” formu orada düzenlenir.
Belgelerin kullanımı
İçinde ölüm belgesi bulunan “Ölüm bildirimi” formu, ölüm vakasının nüfus müdürlüğüne bildirilmesi ve defin işlemlerinin gerçekleştirilmesi için gereklidir. Ayrıca, cenaze şirketi tarafından yapılacak nakil için cenaze nakil belgesi gereklidir.
Ölüm muayenesinin tamamlanması
Vefat eden kişinin serbest bırakılmasından sonra, cenazenin alınabilmesi için hem size hem de cenaze şirketine derhal bilgi verilir.
Ölüm ilanı / Ölümün kanıtlanması
Genellikle ölüm, ölüm muayenesi ve tıbbi ölüm belgesinin düzenlenmesiyle kanıtlanır. Ancak bu prosedürler, vefat eden kişinin cenazesinin mevcut olmasını gerektirir.
Vefat eden kişinin bedeni bulunamıyorsa, bu durum mirasın düzenlenmesini isteyen mirasçılar veya yeniden evlenmeyi düşünen eşler gibi üçüncü şahıslar için de önem taşıyabilir.
Bu nedenle Ölüm İlan Kanunu (TEG), belirli koşullar altında hem ölüm ilanı hem de ölümün ispatı imkanını öngörmektedir.
Ölüm belgesi
Ölüm belgesi, ölüm vakası usulüne uygun şekilde bildirildikten sonra nüfus müdürlüğü tarafından düzenlenir. Bu belge, ölümün resmi kanıtı olarak hizmet eder ve miras işlemleri, emeklilik hakları ve sigorta ödemeleri için gereklidir. Düzenleme işlemi “Ölüm bildirimi” ve ölüm belgesine dayanılarak yapılır.
